กรุณา เข้าสู่ระบบ หรือ สมัครสมาชิก.

เข้าสู่ระบบด้วยชื่อผู้ใช้ รหัสผ่าน และระยะเวลาในเซสชั่น
การค้นหาขั้นสูง  

ข่าว:

ผู้เขียน หัวข้อ: ครอบครัว (บาลีวันละคำ นาวาเอกทองย้อย แสงสินชัย)  (อ่าน 8947 ครั้ง)

0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้

มหาสุ

  • **แก้ไข**
  • คะแนนอนุรักษ์เพลง 749
  • กระทู้: 135
  • Thank You
  • -Given: 323
  • -Receive: 749
ครอบครัว
บาลีว่าอย่างไร

ในวัฒนธรรมไทย ถ้าพูดว่า “มีครอบครัว” หมายถึงมีคู่ครอง
ภาษาไทยคำเก่าที่หมายถึงมีครอบครัวหรือมีคู่ครอง พูดว่า “มีเรือน” หรือ “ออกเรือน” มีมูลมาจากลูกแยกจากเรือนพ่อแม่ไปอยู่เรือนใหม่เนื่องในการมีคู่ครอง

พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 บอกไว้ว่า -

“ครอบครัว : (คำนาม) สถาบันพื้นฐานของสังคมที่ประกอบด้วยสามีภรรยาและหมายความรวมถึงลูกด้วย”

“ครอบครัว - คู่ครอง” ตามนัยที่กล่าวมานี้ คำในภาษาบาลีมีความหมายตรงกัน คือ “กุลฆร” อ่านว่า กุ-ละ-คะ-ระ ประกอบด้วย กุล + ฆร

“กุล” แปลตามศัพท์ว่า (1) “เครื่องผูกพัน” (2) “สิ่งที่ผูกพันกันไว้” (3) “นับรวมกันไว้” ความหมายที่เราเข้าใจกันก็คือ ตระกูล, วงศ์, สกุล, เชื้อสาย (clan, good family, lineage), ครอบครัว (household)

“ฆร” หมายถึง เรือน อย่างในคำว่า “ฆราวาส” = ผู้อยู่ครองเรือน
“ฆร” แปลตามศัพท์ว่า “ที่หลั่งไหลแห่งฝนคือกิเลส” คือเป็นสถานที่มนุษย์เสพสังวาสกัน

กุล + ฆร = กุลฆร แปลว่า “เรือนของตระกูล” (clanhouse หรือ household) หมายถึง สถานที่เพื่อการทำให้วงศ์สกุลสืบสายกันต่อไป

“กุลฆร” แต่เดิมหมายถึงสถานที่ แต่เมื่อความหมายขยายไปว่า “สถานที่เพื่อสืบวงศ์สกุล” น้ำหนักของคำก็เลื่อนไปอยู่ที่ “วงศ์สกุล” ดังนั้น ในภาษาบาลี “กุล” คำเดียวจึงหมายถึง “วงศ์สกุล” อันตรงกับคำว่า “ครอบครัว” ในภาษาไทย

ตามสภาพสังคมในปัจจุบัน “ครอบครัว” มีความหมายกว้างกว่าที่ พจน.54 ให้คำนิยามไว้ ทั้งนี้เพราะบุคคลตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป มีความสัมพันธ์โดยทางส่วนตัวอย่างใดอย่างหนึ่ง ซึ่งไม่จำเพาะจะต้องเป็นสามีภรรยากันเสมอไป แต่มาใช้ชีวิตร่วมกัน บางทีอาจไม่มี “เรือน” ที่เป็นอาคารด้วยซ้ำไป ก็เรียกว่าเป็น “ครอบครัว” ได้เช่นกัน

: ครอบครัวมีอยู่ทุกวัน
: อย่าให้ความสำคัญเฉพาะวันครอบครัว


« แก้ไขครั้งสุดท้าย: เมษายน 15, 2014, 08:39:44 AM โดย มหาสุ »
บันทึกการเข้า

** กระทู้แรกที่ควรอ่านเมื่ออยู่บ้านเพลงไทย **

พีระ

  • ชาวบ้านกิตติมศักดิ์
  • คะแนนอนุรักษ์เพลง 559
  • กระทู้: 189
  • Thank You
  • -Given: 253
  • -Receive: 559
Re: ครอบครัว (บาลีวันละคำ นาวาเอกทองย้อย แสงสินชัย)
« ตอบกลับ #1 เมื่อ: พฤษภาคม 02, 2014, 12:00:29 PM »
ขอบพระคุณมากครับอาจารย์มหาที่นำข้อความดีๆมาฝาก
คนที่เขียนเรื่องครอบครัวไว้ดีมากอีกท่านหนึ่งคือ อ.แย้ม ประพัฒน์ทอง ครับ


บันทึกการเข้า

จำรัส พันธมิตร

  • ชาวบ้านเพลงไทย
  • คะแนนอนุรักษ์เพลง 7
  • กระทู้: 13
  • Thank You
  • -Given: 7
  • -Receive: 7
Re: ครอบครัว (บาลีวันละคำ นาวาเอกทองย้อย แสงสินชัย)
« ตอบกลับ #2 เมื่อ: กุมภาพันธ์ 05, 2018, 11:42:12 AM »
ห้องนี้ มีมหาเพียบแน่ๆ ท่านถอดรากศัพท์ วิเคราะห์ได้ขนาดนี้ กราบขอบพระคุณครับ


บันทึกการเข้า

จำรัส พันธมิตร

  • ชาวบ้านเพลงไทย
  • คะแนนอนุรักษ์เพลง 7
  • กระทู้: 13
  • Thank You
  • -Given: 7
  • -Receive: 7
Re: ครอบครัว (บาลีวันละคำ นาวาเอกทองย้อย แสงสินชัย)
« ตอบกลับ #3 เมื่อ: กุมภาพันธ์ 12, 2018, 02:39:41 PM »
ท่านพี่ทองย้อยครับ ได้ไปเยี่ยมท่าน ผศ.รังษี บ้างหรือเปล่าครับ ตอนนี้ป่วยอยู่บ้าน


บันทึกการเข้า