...ก่อนอื่นวันนี้ต้องขอโทษและขออนุญาตหลายๆท่าน ที่รังเกียจและขยักแขยงสัตว์เลื้อยคลานนะครับ เพราะแย้... ก็เป็นสัตว์เลื้อยคลานชนิดหนึ่ง ที่ผูกพันกับวิถีชีวิตของชาวบ้านนอก โดยเฉพาะผมเองตอนเด็กๆ ที่ต้องวิ่งไล่จับ ขุดและดักแย้มาเป็นอาหาร และหลายท่านคงคุ้นเคยกันมาบ้าง..จึงขอนำภาพและข้อมูลแห่งความทรงจำมาลงเพื่อให้บางท่านได้ระลึกถึงความทรงจำดีๆที่ผ่านมาในอดีต ท่านใดเคยมีประสพการณ์ก็เชิญเล่าสู่กันฟัง..บ้างนะครับ
แย้ (อังกฤษ: Butterfly lizard, Small-scaled lizard, Ground lizard) เป็นสัตว์เลื้อยคลานจำพวกกิ้งก่าประเภทหนึ่ง จัดเป็นสัตว์ที่อยู่ในสกุล Leiolepis ในวงศ์ Agamidae วงศ์ย่อย Leiolepidinae พบกระจายทั่วไปในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเฉพาะภูมิภาคอินโดจีน พบทั้งหมด 8 ชนิด สำหรับในประเทศไทยพบทั้งหมด 4 ชนิด มีลักษณะเด่นคือ มีสีสวยสด และลำตัวไม่มีปุ่มหนาม แย้ทุกชนิดเป็นสัตว์ที่หากินและอาศัยอยู่ในพื้นดิน ไม่ขึ้นต้นไม้อย่างสัตว์เลื้อยคลานชนิดอื่น โดยเฉพาะพื้นดินที่เป็นที่แห้งแล้งลักษณะดินปนทราย ที่อยู่ของแย้เป็นรู ลึกประมาณ 1 ฟุต เป็นโพรงข้างใน สามารถกลับตัวได้ ที่ปากรูจะมีรอยของหางแย้ เป็นรอยยาว ๆ และจะมีรูพิเศษอีกรูหนึ่ง ที่ใช้ป้องกันตัว เมื่อถูกศัตรูรุกรานเข้ารูด้านหนึ่ง แย้สามารถหลบรอดออกไปอีกรูหนึ่งได้อย่างแยบยล โดยรูนี้เรียกในภาษาไทยว่า "แปว" ภาษาใต้เรียก
"รูเหย" แย้สามารถสืบพันธุ์ได้ทุกฤดูกาล กินแมลงต่าง ๆ เป็นอาหาร แย้ไม่สามารถที่จะว่ายน้ำได้ พบกระจายพันธุ์ทั่วไปตามพื้นดินที่เป็นที่ดอนแห้ง ไม่มีน้ำท่วมขัง หรือมีไม้พุ่มเตี้ย ๆ หรือหญ้าขึ้นแซม หรือป่าโปร่ง ในภูมิภาคเอเชียอาคเนย์ ยกเว้นสิงคโปร์ สำหรับในประเทศไทยพบได้ทั่วทุกภาค รวมถึงพบบนเกาะต่าง ๆ ด้วย โดยจะขุดรูลึกประมาณ 15-20 เซนติเมตร เรียกว่า "แปว"อาศัยอยู่ จัดแบ่งออกได้เป็น 2 ชนิดย่อย เป็นสัตว์เลื้อยคลานที่วิ่งได้เร็วมาก โดยจะอาศัยอยู่ในรูไม่โผล่หน้ามาให้เห็น พฤติกรรมในการเข้าออกรูสามารถนำไปพยากรณ์การตกของฝนได้ตามภูมิปัญญาท้องถิ่น เพราะเป็นสัตว์ที่จะอาศัยอยู่ในที่แห้ง จึงไวต่อสภาพอากาศ ออกหากินเวลากลางวันที่มีอากาศแจ่มใสแดดไม่จัด ในช่วงแดดจัดจะพักผ่อนอยู่ในรู อาหารหลัก ได้แก่ แมลงชนิดต่าง ๆ อาศัยอยู่รูละตัวอาจจะอยู่ใกล้ ๆ กัน มีการผสมพันธุ์ในช่วงฤดูร้อนจนถึงฤดูฝน และวางไข่หมกดินครั้งละ 6-8 ฟอง ไข่มีลักษณะยาวรี สีขาว เปลือกเหนียวนิ่ม และเริ่มวางไข่ระหว่างเดือนเมษายน-มิถุนายน เมื่อไข่ฟักเป็นตัวอ่อนประมาณ 5-6 วัน ลูกวัยอ่อนต้องพึงพาอาศัยแม่ในการเลี้ยงดู
แย้เส้น หรือแย้ธรรมดา เป็นแย้ชนิดที่พบได้ทั่วไปและเป็นที่รู้จักกันดีที่สุด เป็นสัตว์ที่มีการบริโภคกันในท้องถิ่นในบางพื้นที่ เช่น ภาคอีสาน โดยนำไปปรุง เช่น ย่าง หรือผัดเผ็ด
หลังจากถอดเสื้อ(ถลกหนังแล้ว)
ชื่อไทย : แย้ใต้
ชื่อสามัญ : Butterfly Lizard or Small-scaled Lizard
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Leiolepis belliana (Gray, 1827)
ลักษณะ : ลักษณะ คล้ายกิ้งก่า แต่ไม่มีแผงหนามบนหลัง หลังมีลายจุดสีสัมขอบดำเรียงเป็นแถว สีข้างมีลายแถบในแนวตั้งสีดำสลับส้มจากซอกขาหน้าถึงซอกขาหลัง ขาสีน้ำตาลมีลายจุดสีจาง หางอวบใหญ่ ด้านบนหางสีน้ำตาลมีลายจุดสีครีม ท้องสีขาวครีมออกเหลือง ลูกแย้ใต้มีลายบนหลังเป็นแถบสีส้ม หางสีออกแดง
สถานภาพ : ไม่เป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง
ถิ่นอาศัย : มักพบหากินแมลง ตัวอ่อนเล็ก และยอดอ่อนของพืช ตามพื้น และสร้างรูตามพื้นที่เป็นดินทราย
การแพร่กระจาย : พบทางภาคตะวันออก ตะวันตก และภาคใต้ และแพร่กระจายในเทือกเขาตะนาวศรี มาเลเซีย สุมาตรา และอาจพบในสิงคโปร์
แย้จัดเป็นอาหารดั้งเดิมของมนุษย์มาช้านานแล้ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งในถิ่นอีสานของไทย ชาวอีสานจะนิยมจับแย้กินเป็นอาหาร โดยมีรสชาติคล้ายเนื้อไก่ นิยมนำไปทำเป็นเมนูได้หลากหลาย เช่น ปิ้ง ลาบ หรือผัดเผ็ด
ปัจจุบัน สถานะของแย้เมื่อเทียบกับสัตว์เลื้อยคลานชนิดอื่น ๆ แล้ว นับว่าใกล้สูญพันธุ์จากถิ่นที่อยู่ตามธรรมชาติ ในบางพื้นที่จึงมีการส่งเสริมการเลี้ยงแย้ให้เป็นสัตว์เศรษฐกิจและอนุรักษ์ ไว้ด้วย เช่นที่ สวนสัตว์เปิดเขาเขียวและในโรงเรียนที่มุกดาหาร และบุรีรัมย์ เป็นต้น
คลุกเกลือขมิ้นย่าง
ย่างอีกภาพ
วิธีการหาแย้
ได้มาแล้วก็ถอดเสื้ออย่างนี้
แล้วนำมาสับหยาบๆอย่างนี้
ตำเครื่องแกงแล้วลงกระทะผัดอย่างนี้
ใส่จานยกเสิร์ฟ
ผักแนม(เหนาะ)คู่กัน
***ขอส่งท้ายด้วยการนำเพลง
ไปไล่แย้ โดย จ่าส่ง ร็อคออนซอน มาประกอบเพื่อความสมบูรณ์ครับ***
<![CDATA[<a href="http://www.youtube.com/v/Qqet7Scl5hM?version=3&amp;hl=th_TH"></param><param name="" target="_blank" class="new_win">http://www.youtube.com/v/Qqet7Scl5hM?version=3&amp;hl=th_TH"></param><param name="</a>]]> ขอขอบคุณภาพจาก บ้านมหา.คอมและhttp://www.oknation.net/
ขอขอบคุณข้อมูลจากวิกิพีเดีย
ขอขอบคุณเพลงจาก youtube โดยoDiavoLOo10
ขอขอบคุณ
อ.ลือ ผู้ฝึกสอนการวางภาพและเพลง
