นายขาเดร์ แวเด็ง ศิลปินแห่งชาติ ประจำปี ๒๕๓๖ สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีพื้นบ้าน) เกิดเมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๔ ที่ปัตตานี โดยได้เติบโตที่อำเภอรามัน จังหวัดยะลา มีอาชีพหลักเป็นช่างทอง ออกแบบทำทองรูปพรรณต่างๆ ชำนาญการทำแหวนมากเป็นพิเศษ โดยได้เรียนวิธีการทำแหวนจาก "ครูเจาะสาแม" ที่อำเภอรามัน เมื่อตอนอายุประมาณ ๑๘ ปี (ก่อนหน้านั้นเป็นช่างทำตัวถังรถยนต์)
ปัจจุบันอยู่กับครอบครัวที่บ้านเลขที่ ๒๔๐/๑ หมู่ ๑ ถนนรามโกมุท ตำบลยามู อำเภอยะหริ่ง จังหวัดปัตตานี
(ขอบคุณเจ้าของภาพ)
นายขาเดร์ แวเด็ง มีชื่อเสียงจากการเล่นดนตรีสำหรับรองเง็งที่มี ๑๔ เพลง คือ
เพลงลาฆูดูวอ
เพลงเลนัง
เพลงปูโจ๊ะปีซัง
เพลงเมาะอินังลามา
เพลงจินตาซายัง
เพลงเมาะอินังยาวอ
เพลงอาเนาะดีดิ๊
เพลงบุหงารำไป
เพลงมาสแมเราะห์
เพลงซัมเป็ง
เพลงโยเก็ตรองเง็ง
เพลงซำมาริซำ
เพลงปุราคำเปา
เพลงแกแนะอูแด
นายขาเดร์ แวเด็ง ภูมิใจมากที่มีโอกาสได้บรรเลงดนตรีรองเง็งถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และพระบรมวงศานุวงศ์ นอกจากนี้ยังเคยพาลูกวงไปบรรเลงที่ประเทศมาเลเซียมาแล้ว ซึ่งทางมาเลเซียเคยเสนอให้ขาเดร์ แวเด็ง สอนไวโอลินที่รัฐยะโฮร์ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๒ โดยให้เงินเดือนสูง แต่ขาเดร์ แวเด็ง พอใจที่จะอยู่เมืองไทยมากกว่า
(ขอบคุณ คณานุรักษ์ดอทคอม:
http://www.kananurak.com/mcontents/marticle.php?headtitle=mcontents&id=74141 ) ผมโชคดี ที่สมัยที่สอนอยู่ที่ รร. โพธิ์คีรีราชศึกษา อ.โคกโพธิ์ จ.ปัตตานี
ได้มีโอกาสเห็นท่าน และลูกวง มาบรรเลงเพลงเหล่านี้ให้ทางโรงเรียนบันทึกเทปไว้
เพื่อใช้ประกอบการแสดงระบำพัดในพิธีเปิดการแข่งขันกีฬาเขต ที่จ.ปัตตานีเป็นเจ้าภาพ
(ประมาณ 2526-27 ไม่แ่ใจครับ) 1.เพลงเลนัง
http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=We9mOV-ca8U#t=219s (ขอบคุณคุณ BANGSUUN และ youtube)
(เนื้อเพลงจากความทรงจำเก่าของผม ที่ครูเคยสอนตอนประถมฯครับ...ผิดพลาดขออภัย)
" เลนัง สิปากูเลนัง
เลนัง เลนัง ดิดาลัมดูลัง
บูกันซายา ซีมาโบปีนัง
ซายามาโบ รอสิอาเนาะปอรัง " 2.เพลงตารียอเก็ตปาฮัง ประกอบการแสดงระบำพัด (ตารีกีปัส)
http://www.youtube.com/watch?v=kJ88gk-GNKY&feature=player_detailpage#t=4s (ขอบคุณคุณTheOngkhaphayop และ youtube)
3.เพลงลากูดูวอ(LAGUDUA)
http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=AZ32lbSZxNI#t=12s (ขอบคุณคุณ rainnydk และ youtube)
ขอพ่วง เพลงลาฆูดูวอ ที่บรรเลงโดย เด็กๆวงอาเนาะบุหลัน(ลูกพระจันทร์บรรเลง)
ซึ่งเป็นนักเรียนโรงเรียนวัดสุวรรณากร ต.บ่อทอง อ.หนองจิก จ.ปัตตานี
(ผมเป็นศิษย์เก่ารุ่นปู่ตา ของนักเรียนเหล่านี้ครับ...เก่งจริง หลานๆ)
http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=I8D_iDVFENI#t=7s