"บุญ" มาจากภาษาบาลี ปญญะ แปลว่า
เครื่ิองชำระจิตใจให้สะอาดบริสุทธิ์ หรืออีกนัยหนึ่งบุญช่วยกำจัดกิเลส ช่วยให้มนุษย์เรา ละ ลด เลิก สิ่งไม่ดีต่างๆ ทั้งทางกายและทางใจด้วย และเมื่อเป็นเช่นนี้ การทำบุญจึงมิได้หมายความแค่การให้หรือการเข้าวัดทำบุญเท่านั้น ตามหลักพุทธศาสนามีหลักการทำบุญที่เรียกว่า "บุญกริยาวัตถุ ๑๐" ซึ่งมีความดังนี้
๑.ทานมัย...เป็นการทำบุญด้วยวิธีให้ทานผู้อื่นด้วยสิ่งของเงินทองไม่ว่าผู้รับจะเป็นใคร
ล้วนเป็นทานมัยทั้งสิ้น อันนี้ช่วยขัดเกลาจิตใจของผู้ให้ ลดความตระหนี่ ความเห็นแก่ตัว
ลดความยึดติดในวัตถุอีกด้วย
๒.สีลมัย...เป็นการชำระจิตใจด้วยการรักษาศีล อย่างน้อยก็ศีล ๕ ข้อก็ช่วยฝึกฝนให้บุค
คลนั้นละ ลด เลิกจากความชั่ว ไม่ทำร้ายและเบียดเบียนผู้อื่น มุ่งกระทำแต่ความดี
๓.ภาวนามัย...เป็นการพัฒนาจิตใจและปัญญา ไม่ว่าจะเป็น"สมถภาวนา" ทำใจให้สงบ
มีสมาธิ ซึ่งใช้ในระดับทั้วไปหรือ "วิปัสสนาภาวนา" ซึ่งใช้ในระดับสูงขึ้นไป
๔.อปจายนมัย...เป็นการทำบุญด้วยการอ่อนน้อมถ่อมตนต่อผู้ใหญ่ทั้งกาย วาจา ใจ ให้
ความเคารพ ยอมรับในความต่างของสังคมอื่น ทั้งแง่ความคิด ความเชื่อและการปฎิบัติ
๕.เวยยาวัจจมัย...เป็นการช่วยเหลือสังคมรอบข้าง แม้นเพียงเล็กน้อยก็ไม่นิ่งดูดายเช่น
เห็นคนทำของตกก็ช่วยเก็บ ช่วยพาคนข้ามถนน เป็นต้น
๖.ปัตติทานมัย...เป็นการเปิดโอกาสให้ผู้อื่นได้ร่วมทำบุญกับเรา ไม่ว่าจะเป็นวิธีใดก็ตาม
ใน บุญกริยาวัตถุ ๑๐ ก็ใช้ได้ทั้งสิ้น
๗.ปัตตานุโมทนามัย...เพียงแค่ชื่นชม ยินดีในการทำบุญของผู้อื่น ไม่อิจฉา ริษยาหรือ
ระแวงในการทำบุญของผู้อื่น เท่านี้ก็ถือเป็นบุญแล้ว
๘.ธัมมัสสวนมัย...เป็นการทำบุญด้วยการฟัง การอ่านหรือดู สิ่งต่างที่เป็นธรรมหรือการ
สนทนาธรรมกับพระภิกษุ ทั้งหมดถ้าเป็นการนำไปสู่การพัฒนาสติปัญญา จิตใจในทางที่
ดี ถือเป็นบุญทั้งสิ้น
๙.ธัมมเทสนามัย...เป็นการให้ธรรมะหรือข้อคิดที่ดีงามแก่ผู้อื่น จะเป็นการบอกกล่าว...
หรือผ่านสื่อต่างๆ เหล่านี้ถือเป็นบุญทั้งสิ้น
๑๐.ทิฏฐุชุกรรม...เป็นการทำความคิดเห็นให้ถูกต้อง และเหมาะสมให้เป็นสัมมาทัศนะ
อยู่เสมอ ข้อนี้ถือเป็นหลักสำคัญสำหรับข้ออื่นๆ ก่อนเสมอ
จะเห็นว่าการทำบุญไม่ใช่เรื่องยากเลย ทุกคนสามารถทำได้ ไม่ว่าจะอยู่ที่ใหนก็ตาม
จะร่ำรวย ยากจนก้ไม่เป็นอุปสรรค ขอเพียงมีใจมุ่งมั่นก็ได้บุญแล้วครับ