บุญ-ทาน
“บุญ” ไทยอ่านว่า บุน บาลีเป็น “ปุญฺญ” อ่านว่า ปุน-ยะ แปลตามรากศัพท์ว่า “การกระทำที่ชำระสันดานของผู้ทำให้สะอาด” ความหมายที่เข้าใจกันทั่วไปคือ การกระทําดีตามหลักคําสอนในศาสนา
“ทาน” ไทยอ่านว่า ทาน บาลีอ่านว่า ทา-นะ แปลว่า การให้, การเผื่อแผ่, การแบ่งปัน, ความเอื้อเฟื้อ, ของบริจาค
(ดูเพิ่มเติมที่คำว่า ปุญฺญ และ ทาน)
บุญ กับ ทาน เหมือนกันหรือต่างกัน ?
คนส่วนมากเข้าใจว่า -
บุญ คือถวายของแก่พระสงฆ์ เช่นตักบาตร หรือบริจาคให้แก่กิจการการกุศล เรียกว่า “ทำบุญ”
ทาน คือให้แก่คนธรรมดาหรือให้แก่สัตว์ เช่นให้เงินคนขอทาน หรือให้อาหารแก่สุนัข เรียกว่า “ให้ทาน”
หลักความเข้าใจที่ถูกต้องแบบง่ายๆ คือ “บุญ คือความดีทั้งปวง, ทาน คือวิธีทำบุญแบบหนึ่ง”
ท่านจำแนกทางเกิดของบุญ หรือวิธีทำบุญไว้ 10 วิธี ดังนี้ -
1 ทาน - การให้ = “ทำบุญให้ทาน”
2 ศีล - ควบคุมพฤติกรรม = “ทำบุญถือศีล”
3 ภาวนา - อบรมจิตใจ = “ทำบุญภาวนา”
4 อปจายนะ - อ่อนน้อมถ่อมตน = “ทำบุญไหว้พระ”
5 เวยยาวัจจะ - ช่วยขวนขวายรับใช้ = “ทำบุญช่วยงาน”
6 ปัตติทาน - เฉลี่ยส่วนความดีให้ผู้อื่น = “ทำบุญแบ่งบุญ”
7 ปัตตานุโมทนา - ยินดีความดีของผู้อื่น = “ทำบุญโมทนา”
8 ธัมมัสสวนะ - ฟังธรรม = “ทำบุญฟังธรรม”
9 ธัมมเทสนา - สั่งสอนธรรม = “ทำบุญให้ธรรม”
10 ทิฏฐุชุกรรม - ปรับความเห็นให้ถูกธรรม = “ทำบุญเห็นถูก”
: ทำบุญให้ทานต้องควักกระเป๋า ทำบุญอีกเก้า มือเปล่าก็ทำได้
นาวาเอกทองย้อย แสงสินชัย
ผู้เขียน
หัวข้อ: บุญ-ทาน (อ่าน 8602 ครั้ง)