ปลาไหล เป็นปลากระดูกแข็งจำพวกหนึ่ง จัดอยู่ในอันดับใหญ่ที่ใช้ชื่อว่า Anguilliformes มีรูปร่างโดยรวมยาวเหมือนงู พบได้ทั้งน้ำจืด, น้ำกร่อย หรือน้ำเค็ม สามารถแบ่งออกได้เป็นอีกหลายอันดับย่อย ในหลายวงศ์ เช่น ในวงศ์ปลาตูหนา (Anguillidae), วงศ์ปลาไหลมอเรย์ (Muraenidae), วงศ์ปลาไหลทะเล (Ophichthidae), วงศ์ปลาไหลยอดจาก (Muraenesocidae), วงศ์ปลาไหลสวน (Congridae) เป็นต้น
เป็นปลาที่กินเนื้อเป็นอาหาร ผิวหนังโดยมากเกล็ดจะมีขนาดเล็กแทบมองไม่เห็นและฝังอยู่ใต้ผิวหนัง มีลักษณะลื่น ครีบทั้งหมดมีขนาดเล็กและสั้น มักจะซุกซ่อนตัวอยู่ในวัสดุใต้น้ำประเภทต่าง ๆ เช่น ปะการัง, ก้อนหิน, โพรงไม้ หรือ ซากเรือจม
ปลาที่อยู่ในอันดับปลาไหลนี้ พบแล้วประมาณ 4 อันดับย่อย, 19 วงศ์, 110 สกุล และประมาณ 800 ชนิด
อนึ่ง ปลาบางประเภทที่มีรูปร่างยาวคล้ายปลาไหล แต่มิได้จัดให้อยู่ในอันดับปลาไหลได้แก่ ปลาไหลนา (Monopterus albus) ที่จัดอยู่ในอันดับปลาไหลนา (Synbranchiformes), ปลาปอด ถูกจัดอยู่ในอันดับ Lepidosireniformes และ Ceratodontiformes, ปลาไหลไฟฟ้า (Electrophorus electricus) อยู่ในอันดับ Gymnotiformes, ปลาไหลผีอะบาอะบา (Gymnarchus niloticus) อยู่ในอันดับ Osteoglossiformes, ปลางู (Pangio spp.) อยู่ในอันดับ Cypriniformes หรือแม้กระทั่ง ปลาแลมป์เพรย์ และแฮคฟิช ถูกจัดอยู่ในชั้น Agnatha ซึ่งอยู่คนละชั้นเลยก็ตาม เป็นต้น
ปลาไหลที่จับได้
ปลาไหลนา
ปลาไหลนา หรือ ปลาไหลบึง เป็นปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Monopterus albus อยู่ในวงศ์ปลาไหลนา (Synbranchidae) มีรูปร่างเรียวยาวคล้ายงู ตามีขนาดเล็ก คอป่องออก มีอวัยวะช่วยหายใจอยู่ในคอหอยเป็นเส้นเลือดฝอย ซึ่งช่วยให้หายใจได้โดยไม่ต้องผ่านซี่กรองเหงือกเหมือนปลาทั่วไป และยังสามารถขุดรูในดินเพื่อจำศีลในช่วงฤดูร้อนได้ด้วย ไม่มีครีบใด ๆ ยกเว้นบริเวณปลายหางแบนยาวคล้ายใบพาย เมื่อยังเล็กมีครีบอก แต่โตขึ้นจะหายไป กระดูกเหงือกมีทั้งหมด 3 คู่
ลำตัวลื่นมาก สีลำตัวปกติเป็นสีเหลืองทอง ใต้ท้องสีขาว ในบางตัวอาจมีจุดกระสีน้ำตาล แต่ก็มีพบมากที่สีจะกลายไป เป็นสีเผือก สีทองทั้งตัว หรือสีด่าง มีความยาวประมาณ 60 เซนติเมตร พบใหญ่สุดถึง 1.01 เมตร
ปลาไหลนา จัดเป็นปลาในวงศ์ปลาไหลนาที่พบมากที่สุดในประเทศไทยและเป็นชนิดที่มีขนาดใหญ่ที่สุดด้วย โดยพบได้ทุกภาค ทุกแหล่งน้ำ พบชุกชุมทั่วไป สำหรับในต่างประเทศพบกว้างขวางมาก ตั้งแต่อเมริกากลาง, ทวีปอเมริกาใต้, ทวีปแอฟริกา, ประเทศอื่น ๆ ในทวีปเอเชีย ไปจนถึงโอเชียเนีย เป็นปลาที่กินเนื้อเป็นอาหาร โดยกินได้แม้กระทั่งซากสัตว์ที่เน่าเปื่อย มีพฤติกรรมชอบรวมตัวกันหาอาหาร
เมื่อยังเล็กจะเป็นตัวเมีย และจะกลายเป็นตัวผู้เมื่อโตขึ้น ผสมพันธุ์ได้ตั้งแต่เดือนมีนาคมถึงเดือนกันยายน และมีความสมบูรณ์สูงสุดในการวางไข่ คือ เดือนสิงหาคม โดยไข่จะมีเพียง 1 ฝัก เป็นลักษณะไข่จมไม่สัมผัสกับวัสสุใด ๆ ใต้น้ำ เมื่อสัมผัส จะมีความยืดหยุ่นมาก มีลักษณะสีเหลืองสดใส ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 0.3 เซนติเมตร ไข่ที่ได้รับการผสมมีลักษณะกลม สีเหลืองทอง ส่วนไข่ที่ไม่ได้รับการผสมจะมีสีขาวใส ไข่จะใช้เวลาในการฟักประมาณ 3 วัน ลูกปลาเมื่อฟักออกใหม่ ๆ มีความยาว 2.5 เซนติเมตร มีถุงไข่แดง 2 ใน 3 ส่วน และมีครีบอกเมื่ออายุได้ 5 - 6 วัน ถุงไข่แดงยุบพร้อมครีบอกหายไป และเริ่มกินอาหารได้
เป็นปลาที่คนไทยรู้จักกันเป็นอย่างดี เพราะนิยมบริโภคกันมาแต่โบราณ อีกทั้งยังมีความเชื่ออีกว่า หากปล่อยปลาไหลนาแล้วจะช่วยให้ทุกข์โศกไหลไปตามชื่อ ปัจจุบันมีการเพาะเลี้ยงกันในเชิงพาณิชย์ โดยนิยมเลี้ยงในบ่อปูน ในปลาที่มีสีกลายออกไป นิยมเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม
ลันสำหรับดักปลาไหล
แกงคั่วปลาไหลไส่กะทิ
อาหารแบบบ้านๆ
วันนี้กินข้าวตอนเย็นอย่างเอร็ดอร่อยมากๆ เพราะกับข้าวทำเองทั้งหมด วันหนึ่ง กับข้าวมีสามอย่าง มีต้มหมูสามชั้นกับผักสมรม(ผักเหมียง,ผักหวาน,ผักตำลึง)ก็อร่อย อย่างทีสองนํ้าพริก(นํ้าชุบ)ผักต้มเปื่อย อร่อยด้วย อย่างที่สามพิเศษคือ แกงคั่วปลาไหลไส่กะทิ ทำอร่อยด้วยและเป็นของโปรดด้วย ขอแนะนำสูตรฝีมือพ่อครัวบ้านๆ ให้บรรดามวลสมาชิกได้ลองแกงกินบ้าง
ปลาไหลฝานแล้ว 1ถ้วยแกง ใบยอเอาทีกำลังดีไม่อ่อนไม่แก่เรียกว่าใบเพหลาดฝานแล้ว 1ถ้วยแกง
มะพร้าวขนาดกลาง 1ลูก(ที่บ้านนี่ขูดเองด้วยกระต่าย(เหล็กขูด) )
เครื่องแกง
ตะไคร้ 2ต้นฝานบางๆ
ข่าฝานบางๆสักหยิบมือ(พอประมาณ)
พริกไทยดำ 15เม็ด
พริกชี้ฟ้า 15เม็ด
ดีปลีเชือก สุกแดง 3เม็ด
ขมิ้นฝานบางๆพอประมาณ
กระเทียมปอกเปลือก 7กลีบ
วิธีปรุง เอาเครื่องแกงทั้งหมกลงครกตำให้ละเอียด(ลงเครื่องปั่นก็ได้)แล้วใส่กะปิพอประมาณ ตำคลุกเคล้าให้เข้ากัน ใส่นํ้าตาลแว่นสักแว่นหนึ่งหรือมากกว่า แล้วแต่ว่าแว่นเล็กใหญ่แค่ใหนประมาณเอา ตำให้เข้ากันอีกครั้ง เอาหัวกะทิที่แยกไว้ใส่หม้อตั้งไฟพอเดือด ใส่ปลาไหลลงไปพร้อมกับเครื่องแกง กวนให้เข้ากันสักครู่กะว่าเข้าเครื่องดีแล้ว ใส่นํ้ากะทิลงไปทั้งหมด ตามด้วยใบยอที่ฝานเตรียมไว้ กวนให้คลุกเคล้าเข้ากัน เร่งไฟและหมั่นกวนอย่าให้กะทิฟูขึ้นล้นปากหม้อ ชิมดูไปพลางเผื่อว่าจะเติมเครื่องปรุงอะไรบ้าง เมื่อได้ที่แล้วยกลงปิดไฟ หรืิอจะไส่กะเพราด้วยก่อนยกลงก็ดี
หน้าตาก็คล้ายๆที่บ้านแกงแหละ
เอาอีกสูตรหนึ่ง ซึ่งเป็นที่ต้องการ ของคอแอลกอฮอร์
ปลาไหลต้มเปรต
ปลาไหลผัดเผ็ด
สูตร
เครื่องปรุง
ปลาไหล 1 กิโล
ข่า ตะไคร้ ใบมะกรูด พริกแห้ง กระชาย มะขามเปียก พริกป่น ต้นหอม ผักชี ใบกระเพรา มะเขือเทศ (ใส่ตามใจชอบเลย)
วิธีทำ
1 เตรียมเครื่องปรุงกันก่อน มี ข่าอ่อนหั่นแว่น ตระไคร้หั่นเฉียง ใบมะกรูดฉีกใบ พริกแห้งตำละเอียด หัวกระชายตำละเอียด(ไม่เอาราก)
เกลือ น้ำปลา รสดี มะขามเปียก ชูรส น้ำตาล พริกป่น ผักชีซอย ต้นหอมซอย ผักชีผรั่งซอย ใบกระเพรา มะเขือเทศ
2 ต้มน้ำให้เดีอดประมาณ1ลิตร ต่อปลาไหล3ตัว ใส่เครื่องต้มลงไป พร้อมเกลือ
มะขามเปียก หรือจะใช้ ตะลิงปลิง มะม่วงเบา มะปริง มะปรางสดก็ได้ มะเขือเทศ(ไม่ต้องหั่นไส่ทั้งลูก)
3 นำปลาๆไหลมาแช่ในน้ำเกลือทิ้งไว้(ต้องเป็นปลาไหลที่สดหรือตัวเป็นๆถึงจะอร่อย)
4 พอน้ำต้มเดือดเป็นสีแดงอ่อนๆให้ใส่ปลาไหลลงไปทั้งตัวแล้วปิดฝาหม้อให้เร็วที่สุดพอปลาหยุดดิ้น ให้ใส่เครื่องปรุงที่เหลือลงไป
5 ชิมรสตามใจชอบ ใส่ผัก โรยด้วยพริกป่น และพริกทอด
ขอขอขอบคุณ ข้อมูล จาก วิกิพีเดีย
ภาพจากหลายเวป ในอินเตอร์เนต
ตำราเมนูอาหาร จาก ความเป็นจริง และความทรงจำ
ขอขอบคุณผู้ฝึกการโพสภาพ อ.ชาติ...
